luchtkwaliteit in de commissie cultuur – een kwestie van urgentie?
Vorige week werd onze reactie op de binnenluchtkwaliteitstudie in cultuurhuizen opgepikt in het Vlaams Parlement. In de commissie cultuur stelden Bram Jaques (Groen) en An Hermans (CD&V) een aantal pertinente vragen over dit dossier aan de minister voor cultuur Caroline Gennez. Onze captatie van de discussie.
sense of urgency
Wanneer commissielid Bram Jaques aankaart dat voldoen aan ventilatienormen geen individueel maar een structureel probleem is, reageert minister Gennez ze dat ze dit erkent: veel cultuurhuizen hebben oudere gebouwen die niet voldoen. Ze beschouwt dit als een probleem voor zowel personeel als bezoekers: "Ik deel dan ook uw analyse dat dat een structurele uitdaging is voor heel onze publieke infrastructuur, dus ook die in de culturele sector.” Ze geeft echter in haar reactie te kennen dat het draagvlak dat er tijdens Covid-19 was, is gedaald en dat ze dus minder urgentie ziet.
Wat mag de sector wel verwachten? De minister verwijst naar de ‘sectorale investeringssubsidies’ waar organisaties met een bovenlokale cultuurinfrastructuur sinds 2022 op kunnen intekenen, ook voor de vernieuwing of aanpassing van hun ventilatiesysteem. Goed nieuws dus, maar welke huizen vallen onder de definitie ‘bovenlokale cultuurinfrastructuur’? In het reglement van de sectorale investeringssubsidies aan cultuur- en jeugdinfrastructuur met bovenlokaal belang staat het volgende: “cultuur- en jeugdinfrastructuur waarin een of meer organisaties gehuisvest zijn die op die locatie een werking ontplooien die het lokale en het interlokale niveau duidelijk overstijgt.”
We deelden eerder al de bezorgdheid dat de meeste (kleinere) cultuurhuizen op die manier uitgesloten worden van deze middelen. Het ligt eraan hoe je (boven)lokaal interpreteert en hoe je daarop beoordeeld wordt.
geen investeringen, wel inspiratie
Minister Gennez gaf daarnaast iets meer inzicht in de plannen uit de beleidsnota cultuur rond ‘infrastructuurgeletterdheid’: ‘’(…) We werken samen met ons departement aan een flankerend beleid dat cultuurorganisaties en lokale besturen ondersteunt bij het vertalen van normen naar acties. Zo bouwen we een digitaal overzicht van diverse voorbeeldprojecten van kwaliteitsvolle en duurzame infrastructuur. Jaarlijks organiseren we ook een infomoment over de subsidiekaders, waarbij altijd een relevant thema centraal staat. Dat kan gaan van wetgeving, overheidsopdrachten, over energie, monitoring tot luchtkwaliteit. Daar is ook ruimte voor kennisdeling en uitwisseling rond concrete projecten.” Een ferme opdracht waar ook de cultuurhuizen in ons netwerk enorm baat bij kunnen hebben. We volgen deze plannen nauwgezet.
Tot slot komt er vanaf 2026 ook een herwerkte energielening met bijhorende energiescans om cultuurhuizen te helpen om hun infrastructuur beter te begrijpen en doelgericht te verbeteren.
Commissielid An Hermans (CD&V) sloot aan met een opmerking over het financiële plaatje en de te verwachten verplichtingen: “Alleszins zijn wij van oordeel dat als er federaal bepaalde normen worden geïnstalleerd, zij dan ook financieel over de brug moeten komen. Facturen doorschuiven, zoals we tijdens corona gezien hebben, kunnen wij en onze cultuurhuizen missen als kiespijn.” Hermans vraagt de minister naar de contacten met het kabinet Vandenbroucke en het Koninklijk Besluit dat nog uitgewerkt moet worden binnen de wet binnenluchtkwaliteit.
toch een rol voor Vlaanderen
De minister reageert: “Persoonlijk vind ik binnenluchtkwaliteit zeer belangrijk. Ik vind ook dat we in alle nieuwe infrastructuurprojecten, maar ook bij restauraties of renovaties, vanuit Vlaanderen moeten sensibiliseren en daar aandacht voor moeten hebben.”
Luchtkwaliteit is slechts een deel van het verhaal: rond culturele infrastructuur schreven we eerder al hoe belangrijk het is dat visieontwikkeling en uitwisseling rond culturele infrastructuur ondersteund worden door Vlaanderen zodat dit niet enkel op eilandjes blijft gebeuren. Daarnaast blijven investeringen en gedeelde inspanningen nodig, op alle beleidsniveaus, en hopen we dat cultuurhuizen niet uit de boot vallen om hierop aanspraak te doen.
Cult! kijkt alvast uit naar verder gesprek rond de positie van (lokale) cultuurhuizen in dit verhaal, de uitrol van de voorziene initiatieven en de sectorbevraging voor de sectorale investeringssubsidies die gepland staat voor het najaar.
Lees hier het volledige commissieverslag of lees hier het originele opiniestuk van cult!.
