inzichten Scanning the Now

14.05.2024 · #inspiratie #cult!

Op 5 maart was er de eerste brainstorm van Visions for the Future waar cultuurprofessionals over heel Europa hun uitdagingen deelden. In dit onderdeel genaamd 'Scanning the Now' creëerden we een veilige ruimte om met elkaar in gesprek te gaan. Wij hebben de belangrijkste inzichten en conclusies van deze gesprekken voor jou samengevat.

Tussen 2024 en 2026 brengt ons Erasmus+ project FULCRUM cultuurwerkers uit heel Europa samen in een traject van drie brainstormsessies die we "Visions for the Future" hebben genoemd. Dit traject is ontworpen om samen met andere Europese cultuurprofessionals ideeën te delen, een beeld te vormen van het cultuurhuis van de toekomst en een basis te leggen om die visie om te zetten naar de praktijk. Het doel van de brainstorms is niet alleen om een dialoog op gang te brengen tussen verschillende deelnemers, maar ook om gezamenlijk de uitdagingen en kansen aan te pakken voor cultuurhuizen vandaag en morgen.

Tijdens de eerste brainstorm, die online plaatsvond op 5 maart 2024, maakten we gebruik van "Scanning Rooms". Dit was een diepgaande verkenning op basis van observaties en reflecties van de deelnemers als startpunt voor toekomstgericht denken. De sessie wou tegelijk het belang van begrip over ons verleden erkennen en tegelijk de confrontatie met ons heden aangaan. Daarmee kregen de deelnemers inzichten die nodig zijn om te navigeren in mogelijke toekomsten.

Met deze eerste publicatie willen we de inzichten delen, verder uitdiepen en zowel een analyse als een hoopvol vooruitzicht bieden over hoe we onze collectieve uitdagingen kunnen aanpakken en samen vooruitgang kunnen boeken. In dit artikel krijg je een inkijk in de uitdagingen uit het rapport.

Benieuwd naar meer context, lees je graag het origineel? Lees het volledige rapport in het Engels hier.

Scanning the Now publication.pdf (4.59 MB)

collective scanning

Tijdens een collective scanning verzamelden we de belangrijkste uitdagingen van de deelnemers. Die antwoorden waren zeer divers en kan je in het rapport bij de mindmap bekijken en ook de meest urgente en meest aanwezige uitdagingen uitgediept terugvinden, hieronder een korte weergave. 

1. De opkomst van populistische politiek

Uit de dialoog tussen de deelnemers kwam het verband tussen wereldwijde en gemeenschapsspecifieke uitdagingen sterk naar boven. We zien een netwerk van interacties waar lokale acties een wereldwijde impact kunnen hebben, en wereldwijde kwesties lokale contexten aanzienlijk beïnvloeden. De observatie was dat bepaalde politieke strekkingen gebruik maken van angsten en kwetsbaarheden die vaak het gevolg zijn van bredere economische en milieuproblemen.

2. De digitale kloof en het tweesnijdende zwaard van sociale media

De brainstorm legde een diepe bezorgdheid bloot over het veranderende culturele en technologische landschap. Deelnemers erkenden de dubbele rol van technologie - zowel als katalysator voor verandering, als een bron van nieuwe uitdagingen. Het snelle tempo van technologische innovatie, vooral op het gebied van AI en digitale communicatie, verandert de manier waarop we werken. Deze transformatie is niet eenzijdig positief. Het roept vragen op over desinformatie, privacy en de uitholling van het publieke debat. Naast het vergemakkelijken van communicatie biedt de technologie ook ongekende mogelijkheden voor creativiteit, samenwerking en gemeenschapsvorming, wat suggereert dat de uitdaging ligt in het ‘juist’ inzetten van deze middelen.

3. De rol van het culturele en technologische landschap

Culturele ruimtes en instellingen werden in onze brainstorm naar voor geschoven als noodzakelijke arena’s voor de hedendaagse, gepolariseerde samenleving. De suggestie om deze ruimtes te gebruiken om extreme meningen uit te dagen en tot dialoog te komen benadrukt de kracht van cultuur om verdeeldheid te overbruggen en begrip te bevorderen. Dit perspectief toont het potentieel voor cultuurinstellingen om op te treden als bemiddelaars en facilitators in de bredere maatschappelijke inspanningen om complexe mondiale uitdagingen aan te gaan.

4. De psychologische en emotionele dimensie

De emotionele en psychologische dimensies van omgaan met mondiale uitdagingen zagen we weerspiegeld in de uitspraken van de deelnemers. Gevoelens van frustratie, bezorgdheid en urgentie klinken door in de antwoorden. Het wijst op de emotionele tol van het leven in een wereld waar crises altijd aanwezig lijken en oplossingen ongrijpbaar. Deze emotionele respons is niet simpelweg een reactie op externe gebeurtenissen, maar een belangrijke factor die beïnvloedt hoe individuen en gemeenschappen deze uitdagingen waarnemen en ermee omgaan. Deze emotionele dimensie erkennen en verkennen is cruciaal om vooruit te komen, omdat het gelinkt is aan ons vermogen tot veerkracht, empathie en actie.

5. De economische afgrond en de zoektocht naar gelijkheid

Thema’s als economische instabiliteit, de bezorgdheid over de loonkloof tussen mannen en vrouwen, onzekerheid onder cultuurwerkers en de ongelijke gevolgen van de globalisering werden zeer voelbaar doorheen de workshop. Deze economische uitdagingen zijn niet alleen uit te drukken in cijfers, maar weerspiegelen ook diepere ongelijkheden en onrechtvaardigheden die systemische verandering vereisen. De discussies wezen op een verlangen naar een wereld waarin economische zekerheid en gelijkheid geen aspiraties zijn maar realiteiten voor iedereen.

6. Mensen in tijden van tegenspoed

Te midden van deze uitdagingen, erkennen we ook de veerkracht van de menselijke geest. Deelnemers merkten op dat het activisme en de betrokkenheid, vooral bij jongeren, een teken van hoop is. Dit engagement, van klimaatstakingen tot eisen voor sociale rechtvaardigheid, illustreert een collectieve behoefte aan een betere wereld en de bereidheid om daarvoor te werken.

complexiteit en diversiteit

Een belangrijk inzicht uit het brainstormproces is de noodzaak om de complexiteit en diversiteit van de uitdagingen waar we voor staan te erkennen. De erkenning van problemen zoals de loonkloof, klimaatverandering, misinformatie en de polarisering van samenlevingen stelt een beweging voor naar meer inclusieve en holistische benaderingen om problemen op te lossen. Cultuurhuizen en socio-culturele instellingen worden gezien als potentiële veilige ruimtes voor verschillende stemmen en perspectieven, die plek bieden aan moeilijke gesprekken en waar extreme meningen worden uitgedaagd.

1. De rol van cultuur en technologie

De resultaten van de workshop wijzen ook op een tweeledige rol voor cultuur en technologie: als oorzaken van verdeeldheid, maar ook als bruggen. Terwijl technologie betrokken is bij de verspreiding van misinformatie en de versnelling van maatschappelijke polarisatie, biedt het ook ongekende mogelijkheden voor digitale saamhorigheid en innovatie. Evenzo, cultuur kan verdeeldheid zaaien of juist een verenigende verbindende kracht zijn, die dialoog en begrip over verschillen heen.

2. Hoopvol en actief naar de toekomst kijken

"Je krijgt het gevoel dat je in verbinding met andere mensen echt iets kunt veranderen".

Ondanks de overweldigende hoeveelheid uitdagingen die zijn geïdentificeerd, loopt er een een rode draad van optimisme door de observaties van de deelnemers. De focus op mogelijkheden tot samenwerking, het potentieel voor culturele instellingen om begrip te kweken, en de nadruk op de betrokken en actieve rol van burgers suggereren een geloof in de mogelijkheid van positieve verandering. Dit optimisme is niet naïef, maar gebaseerd op een erkenning van de uitdagingen die voor ons liggen en het werk dat nodig is om ze te overwinnen.

now what - een collectieve blik vooruit

Als we alle inzichten van hierboven verzamelen, zijn er verschillende wegen die we kunnen inslaan:

Ten eerste is er een duidelijke behoefte aan veerkracht en aanpassingsvermogen in individuen en gemeenschappen. Dit houdt niet alleen in dat er praktische vaardigheden ontwikkeld kunnen worden om door een snel veranderende wereld te navigeren, maar ook het koesteren van emotionele veerkracht om met de onzekerheden en druk om te gaan die deze veranderingen met zich meebrengen.

Ten tweede worden een inclusieve dialoog en open communicatiekanalen steeds belangrijker. Cultuurhuizen hebben, zoals de deelnemers opmerkten, een unieke rol bij het faciliteren van deze veranderingen. Dit vereist een proactieve benadering van inclusie door ervoor te zorgen dat deze ruimten toegankelijk en gastvrij zijn voor alle stemmen, vooral voor zij die gemarginaliseerd of ondervertegenwoordigd zijn.

Ten derde moeten we onze collectieve benadering van technologie en innovatie herbekijken. In plaats van technologie alleen maar te zien als een stoorzender of als een middel om de status quo te handhaven, kunnen we ernaar streven om het te gebruiken voor sociale doeleinden en voor connectie, creativiteit en maatschappelijke betrokkenheid.

Ten vierde wordt het essentieel om collectieve innovatie en creativiteit te koesteren over de grenzen van disciplines heen. Door een omgeving te creëren waarin kunstenaars, technologen, ecologisten en sociale activisten vrij kunnen samenwerken, moedigen we de uitwisseling van ideeën aan. Deze aanpak ondersteunt de ontwikkeling van innovatieve oplossingen die niet alleen duurzaam, maar ook cultureel en technologisch vooruitstrevend zijn. Collectieve innovatie nodigt uit tot een breder scala aan perspectieven en expertise, wat leidt tot meer holistische en aanpasbare oplossingen.

Ten vijfde is mondiaal burgerschap en gedeelde verantwoordelijkheid essentieel voor het creëren van een meer inclusieve en rechtvaardige toekomst. Dit pad moedigt individuen en gemeenschappen aan om zichzelf te zien als onderdeel van een groter, wereldwijd ecosysteem. Door mondiaal burgerschap te stimuleren, moedigen we een empathische en actiegerichte benadering van mondiale uitdagingen aan, waarbij we collectieve actie en wederzijdse steun over grenzen en culturen heen stimuleren. 

Ten slotte kan een cultuur van levenslang leren, aanpassingsvermogen en internationale uitwisseling individuen en gemeenschappen in staat stellen om te navigeren door onze snel veranderende wereld. In een tijdperk waar verandering de enige constante is, is het vermogen om voortdurend te leren en zich aan te passen van onschatbare waarde. Dit pad pleit voor de integratie van mogelijkheden voor levenslang leren in culturele, educatieve en professionele omgevingen, om ervoor te zorgen dat iedereen de vaardigheden en kennis heeft om te gedijen in een voortdurend veranderend landschap.

Ben je benieuwd naar alle inzichten? Lees dan het volledige rapport.

lees alle inzichten