toekomstwensen van Jan Jambon
Ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van de cultuurhuizen heeft cult! tien organisaties, individuen of duo's gevraagd hun toekomstwensen voor de cultuurhuizen te formuleren. We delen ze graag een voor een met jullie. Of je leest ze allemaal ineens in onze publicatie.
verscheidenheid in diversiteit
Liefde gaat door de maag. Het is een gezegde waarvan er in Europa vele varianten bestaan. Een ander spreekwoord zegt dat mensen door hun eten en drinken laten zien dat ze tot een bepaalde cultuur behoren. Bij de Vlamingen is dit niet anders.
Het is ons erfgoed dat via onze identiteit mee bepaalt tot welke gemeenschap we behoren. De waarden, normen en gewoonten die we met elkaar delen of waar we ons van elkaar onderscheiden, geven mee vorm aan de cultuur die we als gemeenschap uitdragen. In onze multiculturele samenleving draagt dit mee bij aan de diversiteit die vandaag een voldongen feit is en waar we cultuur als drager van creativiteit, ondernemingszin, innovatie en groei aan kunnen ophangen.
Voor de cultuurhuizen is hierbij een belangrijke taak weggelegd. Volgens mij is het hun opdracht om in een lokale en bovenlokale context cultuur tot bij alle lagen van de bevolking te brengen. Er is volgens mij niets fout aan het wegnemen van bepaalde drempels om naar een zo breed mogelijke cultuurparticipatie te streven.
Daarom moeten cultuurhuizen met hun aanbod meer op een bovenlokale context mikken. Samenwerking met andere cultuurhuizen is hierbij cruciaal, want je kan immers niet alles
in je eigen cultuurhuis programmeren. Dit vereist keuzes maken. Aan de hand van een bovenlokale strategie en via intergemeentelijke samenwerkingsverbanden kun je net die lokale context overstijgen. Daar zouden cultuurhuizen, samen met bibliotheken, een voortrekkersrol in kunnen opnemen. Vandaag doen ze dit helaas nog te weinig. Ze moeten bovenlokale samenwerking stimuleren en daar ook op inzetten.
Tegelijk dienen ze meer aan de slag te gaan met het lokale en bovenlokale culturele veld en het verenigingsleven. Al te vaak krijgen we immers te horen dat lokale verenigingen amper gebruik kunnen maken van de beschikbare faciliteiten, omdat alles al een hele poos geprogrammeerd is en dus vaststaat. Ook daar moet het roer om. Het lokale en bovenlokale weefsel moet ons eerste aandachtspunt vormen.
Daarnaast moeten we de lat zo hoog mogelijk leggen en een plek op het internationale toneel blijven opeisen. De scholing die tal van creatievelingen in ons uitstekend kunstonderwijs genieten, daagt hen uit om een groeipad te verkennen waar experiment een belangrijk onderdeel van is. Het is aan de cultuurhuizen om die ruimte tot experiment te bieden. Het is immers de drang naar vernieuwing, die mee aan de basis ligt van de internationale waardering voor tal van Vlaamse kunstenaars. Onze cultuurhuizen hebben een zeer belangrijke rol in deze ontwikkeling.
Als Vlaams minister-president breek ik ook graag een lans voor een vrij en rijk verenigingsleven. Het middenveld is van onschatbare waarde voor ons kostbare sociale weefsel, maar net als in het voetbal houden we dat middenveld liefst zo breed mogelijk. Op die manier ontstaat er pas ruimte, ook voor de niet-traditionele zuilen.
Voor de cultuurhuizen ligt hier een belangrijke taak weggelegd. Zij dienen ons rijke verenigingsleven te omarmen. Op die manier kunnen zij de sociale cohesie in onze Vlaamse samenleving en ook in onze socio-culturele sector mee helpen versterken.
De belangeloze inzet van tienduizenden mensen in onze socio-culturele sector draagt bij aan een warmer Vlaanderen. Dit moeten we blijven koesteren. Net als onze enorme verscheidenheid aan culturele uitingsvormen.
De voorbije vijftig jaar hebben de cultuurhuizen een indrukwekkend parcours afgelegd. Het is dan ook mijn vurige wens dat deze huizen de ingeslagen weg verder bewandelen, met oog voor nieuwe uitdagingen in een veranderende omgeving.
Blijf het lokale en bovenlokale culturele veld én het verenigingsleven versterken. De gemeenschapsvorming die hieruit voortvloeit, opent vensters op de wereld. Een wereld die niet enkel onze eigen cultuurhuizen, maar ook onze Vlaamse kunstenaars dagelijks blijft inspireren.
