©Yani Beel (CC Sint-Niklaas - Sarah Ferri - kerk Sint-Eloois-Vijve)

het cultuurhuis in de toekomst #1: de maatschappij

17.08.2021 · #inspiratie #cult!

Met studio futuur brachten we een diverse groep cultuurprofessionals samen om zich te buigen over de toekomst van cultuurhuizen en zo mogelijke toekomstscenario’s uit te tekenen. Uit dat traject kwamen vier toekomstmodellen. Een interessante denkoefening die misschien aanzet tot boeiend discussiemateriaal aan de tekentafel van jouw toekomstig huis. Deze week: het cultuurhuis in de toekomst #1 - de maatschappij.

Die toekomstbeelden zijn losjes gebaseerd op de realiteit zoals die zich vandaag in (sommige) cultuurhuizen voordoet, maar dan uitvergroot en ook wel wat overdreven. Op die manier kan je je eigen cultuurhuis kritisch in vraag stellen en kan het zwart-witte beeld uitnodigen om te reageren. Wat je hieronder leest, is het werk van een uitgebreid traject met dank aan de deelnemers van studio futuur.

Deze week: het cultuurhuis en de maatschappij. Herken jij jouw huis in de volgende 'extreme' scenario's? De twee drijvende krachten die hier tegenover elkaar worden gezet zijn het open/gesloten cultuurhuis en de diverse/homogene samenleving. Wanneer je die twee elementen tegenover elkaar zet, krijg je de volgende vier scenario’s.

 

© uitwerking model uit studio futuur

open living / cohousing

De samenleving is superdivers en het cultuurhuis is een open huis.

In de superdiverse samenleving van de toekomst zijn de cultuur- en gemeenschapscentra open huizen voor iedereen. Burgerparticipatie, cocreatie, medezeggenschap en curatorschap staan centraal in de visie en werking. Het is een radicaal open plek waar iedereen welkom is en zich betrokken voelt. Het cultuurhuis is een huiskamer van velen. De cultuurwerkers gaan actief aan de slag om de verschillende gebruikers(groepen- te betrekken, zowel over de invulling, planning, uitvoering als in het beleid. Er is ook veel aandacht voor thema’s en tendensen die door verschillende groepen belangrijk worden gevonden. Die thema’s worden in samenspraak met de bevolking en de gebruikers bepaald en via een burger-cultuurbudget worden hiervoor middelen voorzien.

loge

De samenleving is homogeen, en het cultuurhuis is een eiland.

In de Loge is cultuur een eiland in een zee van ellende, het is een vrijhaven waar de happy few in alle exclusiviteit kunnen ontsnappen aan de dagelijkse realiteit. Je komt er voor de grote namen en er heerst een ons-kent-onssfeertje. Hier wordt Cultuur met een grote C getoond: de grootste artiesten, beste ensembles. Alles is overgoten met een rijkelijk, luxueus sausje, want de programmator weet perfect wat de verfijnde smaak is van de échte cultuurliefhebber. Een ticket mag dus gerust wat meer kosten, zolang er maar gratis drank is op de VIP-receptie achteraf.

rijhuis

De samenleving is homogeen, en het cultuurhuis is een open huis.

In de homogene samenleving van de toekomst kennen de cultuurwerkers hun lokale publiek heel goed. Aangezien het profiel van de gebruikers en bezoekers van het cultuurhuis goed is gekend, is het vrij makkelijk om hen een programma op maat van hun interesses, noden en behoeften voor te schotelen. We weten ondertussen wel wat ze willen en we geven hen wat ze graag hebben. Via instrumenten als een vriendenpas of voordelige abo’s proberen we hen nog meer aan het cultuurhuis te binden. Dit vertrouwde publiek kan indien nodig ook makkelijk om inspraak gevraagd worden en betrokken worden bij een deel van de werking.

underground / kelder

De samenleving is superdivers, en het cultuurhuis is een eiland.

Cultuur is iets dat ontdekt moet worden. Aangezien kunst de allerindividueelste expressie van de allerindividueelste emotie is, heeft een cultuurhuis in de superdiverse samenleving van de toekomst aandacht voor de diverse smaken en interesses van de vele doelgroepen. Dé leidende cultuur bestaat niet meer. Elke cultuuruiting wordt per definitie slechts door een deel van de bevolking interessant gevonden. Wat overblijft is een amalgaam van subculturen, die elk roepen om aandacht. Dat vertaalt zich in een programmatie van specifieke genres waarbij telkens andere specifieke doelgroepen het cultuurhuis claimen.

Welke richting gaat jouw cultuurhuis uit? Waar bevinden jullie zich nu? Wat is er nodig om je te beschermen tegen een negatief toekomstbeeld? Waar zie jij kansen?

Heb jij interessante inzichten over deze scenario’s? Laat het ons weten via info@cult.be