gemeenschapscentra meer dan ooit relevant voor Brusselaars
De 22 Brusselse gemeenschapscentra (N22) hebben zich van hun mooiste kant laten zien tijdens deze coronacrisis. Mensen samenbrengen terwijl fysiek samen zijn even niet mogelijk is, hulp bieden waar nodig, de buurt versieren en opfleuren met een vleugje muziek, ... Ook al waren de centra gesloten, zij blijven doen waar ze goed in zijn en zetten zich volop in ten dienste van de gemeenschap.
Net als in de hele culturele sector, was het geen evidentie om om te gaan met de plotse verschijning van een virus dat het hele culturele leven platgooide. Pol Vervaeke, centrumverantwoordelijke van GC Ten Noey in Sint-Joost-ten-Node, vertelt dat de boodschap bij hem vooral aankwam tijdens de allereerste livestream. Hij omschrijft het als een emotioneel moment, waarbij “het beton op de kop viel”: de crisis is begonnen en zo moeten we nog even door. Hieronder vinden jullie tal van inspirerende initiatieven om de Brusselse bewoners een hart onder de riem te steken.
helpen waar nodig
Naar aanleiding van de crisis heeft de VGC (Vlaamse Gemeenschapscommissie, de Brusselse inrichtende macht bevoegd voor cultuur) het platform ‘Brussels Helps’ opgericht. Via dit platform kan hulp worden gevraagd en aangeboden. De Brusselse gemeenschapscentra (N22) zetten zich actief in voor Brussels Helps door ook hun lokale netwerken aan te spreken, te faciliteren en aan te moedigen.
Zo worden veel van de gemeenschapscentra voorlopig omgevormd tot naaiateliers. Vrijwilligers kunnen zelf – met inachtneming van de maatregelen – mondmaskers komen naaien of krijgen een pakketje mee naar huis om de maskers daar in elkaar te steken. GC Nohva in Neder-Over-Heembeek heeft op die manier al meer dan 800 maskers verzameld. In totaal zijn er al meer dan 8400 mondmaskers gemaakt. Niet enkel, maar wel grotendeels door de gemeenschapscentra en hun vrijwilligersnetwerk.
Ook vond er in de centra een grote inzamelingsactie plaats van kinderkleding voor vzw Nasci. Nasci biedt ondersteuning voor kansarme zwangere vrouwen, alleenstaande moeders en gezinnen die het tijdig of structureel moeilijk hebben. Daar is massaal respons op gekomen: in totaal zijn er bijna vier volle vrachtwagens kleding ingezameld!
buitenruimte bieden
In GC Nohva wierpen ze een blik op de tuin die er eenzaam bij stond en besloten ze om die open te stellen voor de buurtbewoners. Vele gezinnen wonen op een kleine oppervlakte en/of hebben weinig buitenruimte, terwijl die ruimte nu zo essentieel is geworden. Mensen kunnen de tuin reserveren voor blokken van 1,5u. Speelmateriaal brengen ze zelf mee en het bankje dat er staat wordt na elk bezoek ontsmet. Niet alleen gezinnen met kleine kinderen maken gebruik van de tuin: ook een oudere vrouw komt geregeld langs om daar tai chi te beoefenen. Ook een aantal andere gemeenschapscentra (GC De Kriekelaar, GC Nekkersdal) stellen hun tuin ter beschikking van buurtbewoners.
Ook GC Essegem in Jette in stelt haar terras en bijhorende boekengeefkast ter beschikking voor iedereen. Ze nodigen buurtbewoners zonder buitenplek of genoeg binnenruimte uit om er veilig te komen spelen/lezen/genieten van de zon.
de buurt opfleuren
In GC Op-Weule in Sint-Lambrechts-Woluwe kon je een heuse raamtekening, gemaakt door professionele kunstenares Silke aka SIRE, winnen. Bewoners van de Sint-Lambertusstraat (de buren van GC Op-Weule) konden een verzoekje indienen of iemand nomineren van wie zij vonden dat die een kunstwerkje verdient. Op 2 juni ging SIRE de straat rond om de tekeningen erop te plaatsen. En het resultaat mag er zijn!
Ook muzikale opfleuring mocht natuurlijk niet ontbreken. In vier woonzorgcentra in Sint-Lambrechts-Woluwe organiseerde GC Op-Weule bakfietsconcertjes met muzikant Jonas, om ook de buren van de centra een hart onder de riem te steken.
GC Essegem houdt sinds eind april op donderdag permanentie op haar terras. Hier verdelen ze zaadjes uit de zadenbib, plantjes, potgrond en binnenkort ook stoepkrijt en buitenspeelmateriaal. Zo geven ze buurtbewoners de nodige tools om van hun buurt een fleurige speelplek te maken.
mensen verbinden via de brievenbus
’s Avonds om 20u weerklinkt in vele straten applaus. Mensen uiten op dat moment hun appreciatie voor de zorgsector en zwaaien vrolijk naar hun buren. Buren die ze in veel gevallen amper kennen en die ze normaal gesproken hoogstens een knikje en een glimlach schenken als ze elkaar toevallig kruisen op straat. In Sint-Joost-ten-Node haalde GC Ten Noey hier inspiratie uit en gingen ze op zoek naar een manier om dat gevoel van samenhorigheid duurzamer te maken. Ze kwamen op het idee om postkaartjes uit te delen die het gemakkelijker maken om zichzelf voor te stellen aan hun buren en zo contact te leggen en een naam te kunnen koppelen aan die personen met wie ze een dagelijks solidariteitsmoment beleven.
Ook GC Essegem verdeelde mooie postkaartjes in de buurt. Zij zetten een “participatief postkaartjesproject” op: de bedoeling was een soort kettingbrief te maken. Eén kaartje werd doorgestuurd binnen een groepje van 5 mensen, geselecteerd uit buurtbewoners die zich voor het project opgaven. De bedoeling was dat de laatste in de rij een foto deelde van de kaart. Het laatste deel van het project is niet helemaal gelukt, waarschijnlijk omdat de kaartjes te mooi waren om door te geven. GC Essegem besloot dan maar om de kaartjes te bezorgen aan alle Jettenaren, rusthuisbewoners, kinderen die naar de activiteiten komen, … Voor iedereen die zelf iemand een hart onder de riem wil steken.
Veel centra ‘herontdekten’ de kracht van gedrukte gemeenschapscommunicatie. GC De Maalbeek (Etterbeek) maakte een speciale editie van het tweemaandelijks magazine en buste dat eigenhandig bij de buren. GC WaBo (Watermaal-Bosvoorde) kopieerde waboMINI’s (een mini-uitgave van hun tijdschrift) en schakelde vrijwilligers in voor de verdeling. GC De Zeyp (Ganshoren) liet buren zelf krantjes vol getuigenissen afprinten om in het eigen netwerk te verspreiden. GC Essegem (Jette) doopte haar tweemaandelijkse gazet om tot een maandelijks Pamflet van Jette en maakte daar - speciaal voor bewoners van woonzorgcentra in de buurt - ook een groteletterversie van, GC Den Dam (Oudergem) verstuurde zadenkaartjes. En zo zijn er nog tal van voorbeelden te vinden.
gesprekken met de buren
Ook al is het voor het publiek op dit moment niet mogelijk de gemeenschapscentra te bezoeken, toch laten deze centra hun publiek niet zomaar los. Onthaalmedewerkster Sandra van GC Op-Weule heeft er haar persoonlijke missie van gemaakt om álle klanten van het gemeenschapscentrum op te bellen en te horen hoe het met hen gaat. Voor gewoon een gezellige babbel, een uitlaatklep-moment en om te horen of zij iets nodig hebben. Ook in GC Ten Noey doen ze een dagelijks “hoe is het met…”-rondje op de teamvergadering. Elke medewerker heeft een paar mensen die zij of hij persoonlijk opvolgt en af en toe eens opbelt om te horen hoe het gaat.
Dit is slechts een greep uit de vele geëngageerde acties. Net als in de rest van Vlaanderen, evolueren de Brusselse gemeenschapscentra mee met de laatste richtlijnen. Vele gemeenschapscentra steken een handje toe bij de noodopvang voor scholen met plaatstekort. De 22 Brusselse gemeenschapscentra bereiden zich nu samen met de andere VGC-diensten, partners uit het lokaal cultuurbeleid en vrijwilligers voor op een divers en inclusief staycation-aanbod voor de zomer.
Schrijf je in voor de cult!-nieuwsbrief!
Ongeveer wekelijks versturen we onze cult!-nieuwsbrief vol informatie, aankondigingen, workshops, opleidingen en inspirerende praktijken.
